Camamiho(-fèro)
Matricaria chamomilla
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Camamièli, Camamièri, Camoumiho, Camamido, Camoumido.
Noms en français : Camomille allemande, Camomille vraie.
Descripcioun :La camamiho-fèro es uno planto raro au nostre, trachis dins li relarg umide e en plen soulèu. La planto es óudouranto e sènso péu. Li petalo dóu deforo (ligulo blanco) retoumbon rapidamen après la flourido. Se penso qu'es uno planto d'óurigino asiatico (arqueoufito) vengudo emé li gran de blad. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :A d'usanço proche de la grando camoumiho. Se saup proun qu'ajudo à dourmi (sedativo), qu'èi bono contro li mau d'estoumac e lou raumas. Se counèis de prouprieta anti-enflamativo e anti-óussidanto. Es estado proun utilisado contro li reglo doulourouso ("Matricaria").
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Matricaria
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Relarg umide
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Matricaria chamomilla L., 1753
(= Matricaria recutita L., 1753 )
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753